İmtiyaz: Başkalarına tanınmayan özel, kişisel hak veya şart, ayrıcalık. .
Literatürde anlamları bu olsa da. İnsanların hayvanların, hatta doğanın bile
imtiyaz hakkı vardır.
İmtiyazın da 3 çeşidi vardır. 1. Doğal imtiyaz.2. Sonradan kazanılmış imtiyaz 3.
Mecburiyetten doğan imtiyaz
1. Doğal imtiyaz: Her annenin çocuğuna karşı imtiyaz hakkı vardır.
Annenin imtiyaz hakkı babadan biraz daha fazladır. Bu hak annenin
çocuğunu korumak ve geleceği için gözünü kırpmadan, yapamayacağı bir
şey yoktur anlamına da gelir.
Bu davranış imtiyazı, yavrusunu koruyan tavukta, kuşta, aslan da, fil gibi
memeli ve omurgalı canlılarda görülen doğuştan getirilen doğal bir
kazanımdır. Normal bir insan için bu doğal imtiyazlık durumu ölünceye
kadar sürer.
İmtiyazlar doğru yönetilmezse, bu kapitülasyonlara dönüşür bir sonraki
adımı da gitgide sizi bir virüs gibi sarar esir alır. Kapitülasyon: dilimize
Fransızca "capütülation" kelimesinden geçmiştir. Kelime anlamı olarak baş
ya da baş eğmek demektir.
Bir anne ve babanın en büyük açık kapısı çocuğuna karşıdır. İmtiyaz
hakkını, elinden kaptırırsa kapitülasyon ve prangayla sonuç hüsran olur.
2.Sonradan kazanılan imtiyaz: Doktorluk ve öğretmenlik meslekleridir.
Her iki meslek de insanın tamamen vicdanıyla alakalıdır. Bu nedenle
doktor, hastasına göre imtiyaz sahibi, öğretmen öğrencisine göre imtiyaz
sahibidir.
Pandemi süresince sağlık çalışanlarımız ve doktorlarımız görevlerini
sadece para için yapmıyorlar. İnsanın yaşaması temelli aldıkları eğitim
bilinciyle kutsal bir iş yapıyorlar.
Bu salgında onlarca doktor ve sağlık çalışanını da kaybettik. İyileşen
hastalarını alkışlarla ve mutlulukla uğurlamaları, vicdanlarının iç
huzuruydu. Onları toplumun, koruyucu melekleri olarak görüp saygı
duymak korumak zorundayız.

Aralarında vicdan ve cüzdan arasında kalanların imtiyaz haklarını
kullanarak kapitülasyonlara varan istekleri olabilen istisnaları elbette
saymıyorum.
Peki ya öğretmenler!
Onlar bir çocuk için hayata adım atmada anneden ve aileden sonra sonra
gelen 2. kişilerdir. Şekli oluşmamış bir hamuru şekillendiren ve yaşamında
ona gerekecek donanımları kazandıran toplumu ayakta tutacak en önemli
demirbaşlardır.
3. Mecburiyetten doğan imtiyaz: Olması gereken durumlarda önemli ve
gereklidir.
İmtiyaz aslında eşitsizliğin başka adıdır. Güzelin çirkine, zenginin fakire,
büyüğün küçüğe, erkeğin kadına, tatlının acıya, sağlıklı insanın hasta
insana, akıllı insanın akılsıza karşı, imtiyaz hakları, toplumumuzda genel
kabul gören görüşler olsa da, toplumun sosyal problemlerinin doğmasına da
yol açar.
Öyle bir zaman gelir ve durum olur ki;
Doğanın dengesindeki bütün zıtlıklar aslında eşitliği de doğurur.
Zıtlıklar olmasa tamamlanma olmaz. Bu yüzden yaratılan her şey de bu
zıtlıkların bütünleşmesini tamamlanmasını görürüz.
İmtiyaz hakkını doğa, zaman zaman eşitliği sağlayacak şekilde, yaşamın
sürdürülebilir olması için de kullanır. Mesela; Doğada doğal seçilim diye bir
yasa var.
Doğal seçilim, belirli bir türde dış çevreye uyum konusunda daha elverişli
özelliklere sahip organizmaların, bu elverişli özelliklere sahip olmayan
diğer bireylere göre yaşama ve üreme şanslarının daha yüksek olması ve
bunun sonucu olarak genlerini yeni kuşaklara aktarabilmeleri yoluyla
işleyen evrimsel mekanizma.
Evrim doğanın değişmeyen bir olgusudur ve bunu biyoloji derslerimizde
okutmayı kaldıran ender ülkelerden birisiyiz ne yazık ki.
İnsanoğlu doğada ki haklarını, sorumsuzca kullanmamalı, yaşadığı
ortamda her şeyin sahibinin kendisi olduğu fikrinden ihtiraslarından,
kibirinden vazgeçmelidir.

İmtiyaz haklarımız zıtlıklarımızın tamamlanması yönünde kullanılmalıdır.
Yoksa bu dünya da yaşamanın anlamı kalmaz.
13.06.2020
Lütfiye Kader
Emk Uzm. Fen Bilimleri Öğretmeni